Η τεραστια καταστροφη της πυρκαγιας της 23ης-24ης Αυγουστου που αναγκαστικα αλλαζει ολα τα δεδομενα της πυροπροστασιας στη Διωνη (και στο Πικερμι) δεν ηταν παρα το επακολουθο μιας δασοκτονας πολιτικης που εχουν ακολουθησει ολες οι κυβερνησεις εδω και μισο αιωνα: οι δασικες πυρκαγιες ανοιγουν τα παραθυρακια για τους αποχαρακτηρισμους των δασικων εκτασεων και το εγκλημα ολοκληρωνεται με την οικιστικη αναπτυξη στα καμενα. Ας μην γελιομαστε, πριν 30 χρονια και η Διωνη ηταν δασος!
Το εγκλημα που συντελεστηκε μπροστα στα ματια μας ηταν, συνεπως, για αλλη μια φορα προδιαγεγραμμενο, μονο που καποιοι το ειχαν ηδη προαναγγειλλει: πριν μερικα χρονια ειχε κυκλοφορησει στην περιοχη μας το κειμενο ενος συλλογου-συνεταιρισμου επονομαζομενου "κτημα Πεντελη" που υποσχοταν την ενταξη (διπλο/τριπλο-καμενων πλεον) περιοχων της Διωνης στο σχεδιο πολης.
Ειναι προφανες οτι το κρατος δεν ενδιαφερεται για τη δασοπροστασια και ο κυριοτερος λογος ειναι οτι σημερα το δασος δεν αποφερει κερδη -ειναι γνωστο ομως οτι παλιοτερα οι ανθρωποι διαχειριζονταν τα δαση σαν σημαντικο παραγοντα της οικονομιας του τοπου τους, π.χ. για τη συλλογη ρητινης. Αποτελεσμα αυτης της αδιαφοριας ειναι οτι δεν υπαρχει σωστος σχεδιασμος προληψης και καταστολης πυρκαγιων ουτε αποκαταστασης των καμενων. Αυτη η κεντρικη πολιτικη αντανακλα στην αγνοια, την ανεπαρκεια και την ανικανοτητα των τοπικων φορεων να οργανωσουν/σχεδιασουν την πυροπροστασια που στα καθ' ημας συνεπαγεται οτι θα οφειλε η Κοινοτητα να ειχε προσλαβει πολυ πριν το καλοκαιρι ειδικο συμβουλο δασοπροστασιας-πυροπροστασιας για να ασχοληθει αποκλειστικα με το αντικειμενο. Δεν το εκανε, ας το κανει επιτελους τωρα!
Το πυροσβεστικο δογμα που ακολουθησαν η Κοινοτητα, ο ΣΠΑΠ, η Πυροσβεστικη και οι Μαρκογιαννακηδες ηταν: "αστε το δασος να καει και ας σωθουν τα σπιτια" (βεβαια μεσα σ' ολη την ανοργανωσια, τους ξεφυγε λιγο το Ντραφι και ο Αγ. Σπυριδωνας). Δυστυχως αυτη η αντιληψη εκφραστηκε και απο πολλους κατοικους της Διωνης που ηδη απο την αρχη της περιοδου εθεταν ζητηματα οικιακων δεξαμενων και συστηματων πυροσβεσης, λυσεις ατομικες που δεν βοηθανε σε τιποτα μια κοινωνικη παρεμβαση για το περιβαλλον στο οποιο ζουμε. Οπως μαθαινουμε ομως, οι ειδικοι της δασοπυροσβεσης ακολουθουν αλλο δογμα: "τη φωτια μην την περιμενεις σπιτι σου, πηγαινε πανω της". Δεν ζηταμε τα πυροσβεστικα εξω απο το σπιτι μας αλλα προστατευουμε το πρασινο σε μεγαλη αποσταση απο τον οικισμο (περιαστικα δαση και δασικες εκτασεις), χτυπωντας εκει το μετωπο της φωτιας που ερχεται, δημιουργωντας επι τοπου αντιπυρικες ζωνες (με δασεργατες-υλοτομους) και ριχνωντας αντιπυρικο υγρο (δελτιο τυπου του ΣΠΑΠ 14/07/09 αναφερει την προμηθεια α.υ., πότε χρησιμοποιηθηκε;) και κατα συνεπεια σωζουμε και το πρασινο και τον οικισμο.
Διαβαζοντας τις ανακοινωσεις της Κοινοτητας πριν και μετα την πυρκαγια απλα επαληθευεται και διαπιστωνεται η αγνοια, η ανικανοτητα και η ανευθυνοτητα των "υπευθυνων".
Παντως να σημειωσω οτι η κριτικη που ασκειται απεναντι στην Κοινοτητα δεν πρεπει να επικεντρωνεται μονο στον Κοινοταρχη ο οποιος, εστω και με λαθος τροπο, τουλαχιστον συμμετειχε για το θεαθηναι σ' αυτη την προσπαθεια οργανωσης της πυροπροστασιας. Τι να πω ομως για πολλους κοινοτικους συμβουλους ή προεδρους συλλογων που ηταν ανυπαρκτοι; Οταν αναζητουσαμε κοσμο για τις βαρδιες στο πυροφυλακιο, οι πιο πολλοι απ' αυτους ηταν εξαφανισμενοι. Ουτε κριτικη δεν αξιζει να τους κανεις.
Πυροπροστασια
Περα ομως απο αυτες τις γενικες κρισεις, θα αναφερθω και στη συγκεκριμενη εμπειρια του πυροφυλακιου της Διωνης, που εκτιμω οτι κατεληξε αδοξα. Μπορει να δοθηκαν καποιες ειδοποιησεις για φωτιες, ομως η συναρτηση που ειχαν αυτες με την πυροσβεστικη επεμβαση ειναι κατι αγνωστο, αοριστο και τυχαιο. Ολο το στησιμο αυτου του εθελοντικου εγχειρηματος, για καποιους δεν ηταν παρα μια επιφαση πυροφυλαξης για το θεαθηναι, ενω και η εμμονη καποιων αλλων στη συνεχιση της λειτουργιας του μετα την καταστροφικη φωτια, μονο την πυροφυλαξη δεν εξυπηρετει πλεον. Οι παρορμησεις των "προσωπικων στοιχηματων" θα ειναι παντα κακος συμβουλος σε μια ορθολογικη οργανωση της πυροπροστασιας.
Ενδεικτικα θα αναφερω καποια πολυ συγκεκριμενα προβληματα:
1. Ποτε δεν εγινε καποια τοπογραφικη μελετη για την καταλληλοτερη θεση του πυροφυλακιου. Ετσι λειτουργησαν δυο πυροφυλακια στο Πικερμι (της Διωνης και του Ντραφιου), οχι απαραιτητα σε σωστη θεση, σπαταλωντας χρησιμο ανθρωπινο δυναμικο. Αν και εφοσον το πυροφυλακιο συνεχισει να λειτουργει και του χρονου χρειαζεται να επαναπροσδιοριστει η θεση του λαμβανοντας υπ'οψη και τα νεα δεδομενα των καμενων περιοχων.
2. Ελλειψη καταλληλων χαρτων για τον αμεσο προσδιορισμο του στιγματος ενος συμβαντος. Οι εθελοντες αλλα και οι υπαλληλοι της πυρασφαλειας ειχαν αγνοια της περιοχης και των τοπωνυμιων, π.χ. αδυναμια να προσδιορισουν αν καποιο σημειο ειναι πανω ή κατω απο την Μαραθωνος. Αυτα δεν διορθωθηκαν ουτε με την εμφανιση καποιων παλαιων και ακαταλληλων χαρτων ουτε με την τοιχοκολληση φωτογραφιων της περιοχης.
3. Αγνοια των εθελοντων στη χρηση του ασυρματου καθως και στο πρωτοκολλο επικοινωνιας με το κεντρο ΣΠΑΠ, π.χ. εθελοντες που δεν ηξεραν πως να ανοιξουν τον ασυρματο ή δεν ενημερωναν το κεντρο ΣΠΑΠ για την εναρξη/αλλαγη/ληξη βαρδιας.
4. Δεν υπηρχε μια ενιαια λιστα εθελοντων. Ο Συλλογος-φαντασμα Εθελοντων Πολιτ. Προστασιας με τα "80 μελη" που "βρισκονται σε συνεχη επαγρυπνηση και φυλαξη της περιοχης μας" (βλ. φυλλαδιο Κοινοτητας) αποδειχθηκε πλασματικο κατασκευασμα για αλλου ειδους χρηση. Αποτελεσμα ηταν οι συντονιστες του προγραμματος να εχουν διαφορετικες λιστες ή και καμμια λιστα. Και βεβαια σε τετοιες περιπτωσεις εμφανιζεται ο εξης κινδυνος. Ο συντονιστης να καλει, για ευκολια, κυριως τους γνωστους του (π.χ. τα μελη ενος συλλογου) και να αγνοει καποιους αλλους. Επομενο ειναι τοτε, να δημιουργειται η υποψια/εντυπωση οτι στο πυροφυλακιο πηγαινουν μελη προσκειμενα σε συγκεκριμενες ομαδες/συλλογους/παραταξεις και οχι απλοι εθελοντες. Και πραγματι, πολλοι κατοικοι θεωρωντας οτι οσοι πηγαιναμε στο πυροφυλακιο ειμασταν "οι ανθρωποι του προεδρου" εβρισκαν τη δικαιολογια(;) για να απεχουν.
Αναμφιβολα οι εθελοντες πυροπροστασιας μπορουν να ανηκουν οπουδηποτε, αλλα στην κοινωνικη προσφορα -και αυτη ειναι που μας διαφοροποιει απο π.χ. τους εθελοντες αιμοδοτες που προσφερουν ατομικα- θα πρεπει να προσερχονται αφηνοντας κατα μερος τις οποιες "παραταξιακες" προτιμησεις. Ο εθελοντισμος (για τον οποιο πολλα εχουν γραφτει μονο που ο καθενας τον αντιλαμβανεται και τον εξασκει πολυ διαφορετικα) δεν ειναι βημα αναδειξης πολιτικων φιλοδοξιων και "δυστυχώς στον ελλαδικό χώρο διαπιστώνουμε ότι οι εθελοντικές προσπάθειες της κοινωνίας, γίνονται σκάλα ανάδειξης πολιτευτών, ανεξαρτήτου επιπέδου. Είναι πολλοί οι πρόεδροι αθλητικών συλλόγων, που τους βλέπουμε Δημάρχους. Είναι πολλοί αυτοί που μετέχουν ή ιδρύουν συλλόγους για να τους προβάλουν, ως προσωπικές δράσεις στην τοπική ή ευρύτερη κοινωνία." [Δικτυο Ανατολικης Αττικης]
5. Ο συντονισμος δεν πρεπει να ειναι ενα διορισμενο μονιμο ποστο (οι καρεκλοκενταυροι φτανουν και περισσευουν). Συντονιστες πρεπει να αναλαμβανουν οσο το δυνατον περισσοτεροι εθελοντες (που μπορει να προτεινονται απο μια συνελευση) οι οποιοι θα εναλλασσονται ανα 15θημερο, θα συνεργαζονται για την καταρτιση του προγραμματος, θα ειναι σε ετοιμοτητα ανα πασα στιγμη και παροντες οταν χρειαστει στο διαστημα αναληψης των καθηκοντων τους. Ειναι σημαντικο ολοι οι εθελοντες να αναλαμβανουν πρωτοβουλιες, καθηκοντα και ευθυνες και να μην αντιμετωπιζονται απο κανεναν ως υπαλληλοι/εντολοδοχοι που στελνονται στη "σκοπια" σαν αγγαρεια.
6. Ενα αλλο δειγμα της συνολικοτερης ανοργανωσιας αποτελει και ο τροπος επιλογης των υπαλληλων πυρασφαλειας. Οταν υπαλληλος πυρασφαλειας, απο αυτους που πρωτοι θα ριχτουν στη φωτια για την κατασβεση της, εχει σοβαροτατο προβλημα υγειας, τοτε καταλαβαινουμε με τι κριτηρια οργανωθηκε ολο το συστημα πυροπροστασιας της Κοινοτητας;
Ολα τα παραπανω ειναι δηλωτικα μιας πυροπροστασιας που παρολη την αρχικη αισιοδοξια τελικα οδηγηθηκε σε αποτυχια και τουτο, ακομη κι αν δεν ειχε συμβει η καταστροφικη πυρκαγια.
Συγκροτηση εθελοντικης ομαδας και στοχοι
Νομιζω οτι κατ' αρχην θα πρεπει να περασουμε ενα σταδιο περισυλλογης, οχι βεβαια με την εννοια της απραξιας. Θα πρεπει να επανεξετασουμε τα νεα δεδομενα, να σκεφτουμε λυσεις και σχεδια δρασης, να γνωρισουμε και να μελετησουμε ο,τι προτεινουν οι ειδικοι της δασοπροστασιας. Ετοιμες σερβιρισμενες χωνεμενες λυσεις δεν υπαρχουν. Τελικα, εμεις θα αποφασισουμε για την περιοχη που ζουμε.
Μπορουμε να ερθουμε σε επαφη με αλλες εθελοντικες ομαδες, ωστε να μαθουμε απο τις εμπειριες τους, να μας συμβουλευσουν σχετικα με τις αρχες λειτουργιας και οργανωσης μιας εθελοντικης ομαδας (αν θελουμε να συγκροτηθει κατι τετοιο) καθως και τι πρεπει να αποφυγουμε. Μια εθελοντικη ομαδα πρωτα "δενεται" στη δραση και υστερα αποφασιζει για τη μορφη της. Η δικη μας δραση σε τι συνισταται; στις βαρδιες; Ο κινδυνος της γραφειοκρατικοποιησης και του εγκλωβισμου σε διαδικασιες και αρχαιρεσιες συλλογων θα μπλοκαρει τη διαθεση πολλων για κοινωνικη εθελοντικη προσφορα. Το ιδιο θα συμβει αν γινουμε οι "συνομιλητες" μιας αναποτελεσματικης Κοινοτητας ή συντακτες υπομνηματων που γνωριζουμε που καταληγουν... ωραια αλλοθι για να μην κανουμε εμεις τιποτα το ουσιαστικο και δημιουργικο.
Η πολιτικη προστασια προς το παρον ξεπερναει τις δυνατοτητες αυτης της ομαδας. Δεν χρειαζεται να σκορπιστουμε σε πολλους και μαξιμαλιστικους στοχους αλλα να επικεντρωσουμε τις δραστηριοτητες μας σε ο,τι επειγει. Θεωρω οτι πρωτη προτεραιοτητα πρεπει να εχουμε την αναδασωση ολων των καμενων δασικων εκτασεων. Αυτο προϋποθετει τη συνδρομη ειδικων επιστημονων, δασολογων και περιβαλλοντικων οργανωσεων (μακρυα απο μεταλλαχθεντες συλλογους οικοπεδουχων).
Σε περιπτωση που η Κοινοτητα κανει αντιπλημμυρικα/αντιδιαβρωτικα εργα θα πρεπει να παρακολουθησουμε την εκτελεση τους και να ελεγξουμε αν εχει προηγηθει μελετη που θα λαμβανει υποψη τη φυσικη ή τεχνητη αναδασωση. Οι "ανιδρωτοι λοτομοι" και τα "συνεργεια καθαρισμου των 60.000 ευρω" καραδοκουν [Κ.Σ. 09/09/09, αρ. αποφ. 211] "Χωρίς μελέτες υπάρχει κίνδυνος να κατασκευαστούν αντιπλημμυρικά έργα σε σημεία που δεν απαιτείται η κατασκευή τους και μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και πλημμύρες αντί να τις αποτρέψουν... ακόμα και τα κορμοφράγματα ή τα κορμοπλέγματα θα πρέπει να γίνονται σε περιοχές ανάλογα με την κλίση του εδάφους και όχι όπου να είναι... οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται και με γνώμονα ότι η περιοχή κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης θα παρουσιάσει φυσική αναγέννηση." [ΣΚΑΙ]
Μετα τη φωτια, το πυροφυλακιο δεν εχει πια λογο λειτουργιας. Ενας αρραβωνας με το πυροφυλακιο κινδυνευει να καταληξει σε γαμο με την "καρεκλα"... Η επικουρικη προς την Κοινοτητα πυροπροστασια ειχε νοημα λογω της μεγαλης εκτασης προς παρατηρηση (Πεντελη, Μαυρηνορα, Πικερμι). Σημερα (και του χρονου) το μονο που μενει να φυλαχτει ειναι το βουνο Ετος, κατι που μπορει να το κανει η Κοινοτητα με τους υπαλληλους πυρασφαλειας, εκτος κι αν η Κοινοτητα αντιμετωπιζει την εθελοντικη προσφορα ως μαυρη εργασια.
Η πυροπροστασια απο δω και περα θα πρεπει να μετατραπει σε δασοπροστασια, δηλ. να προστατευσουμε το δασος και το πρασινο που θα αναγεννιεται. Αυτο περιλαμβανει εν μερει την πυροπροστασια αλλα δεν πρεπει να ξεχναμε τους βοσκους που καταστρεφουν καθε φυσικη αναδασωση και τους οικοπεδοφαγους/καταπατητες που διεκδικουν δασικες εκτασεις (Εξοχη, ΙΚΑ, κτημα Πεντελη, Ν. Κωνσταντινουπολη, Φλυα, Φυγεα). Αναδασωνουμε ολες τις εκτασεις που ειναι χαρακτηρισμενες δασικες και συμμετεχουμε σε αλλες πρωτοβουλιες αναδασωσης. Ομαδα κατοικων ηδη εχει ξεκινησει να δουλευει προς αυτη τη κατευθυνση (βλ. εδω).
Προτεινομενο ονομα ομαδας: Πρωτοβουλια Εθελοντων Δασοπροστασιας Πικερμιου
Το ιστολογιο
Το ιστολογιο ειναι μια ανεξαρτητη ατομικη πρωτοβουλια που σαν στοχο ειχε, αφενος, να ενημερωσει, να ευαισθητοποιησει και να προσελκυσει (νεαρο κυριως) κοσμο για το πυροφυλακιο και αφετερου, να βοηθησει οργανωτικα στην καταρτιση του προγραμματος. Σε μια πρωτη φαση λειτουργησε καθαρα οργανωτικα και σκοπιμα δεν εκφραστηκαν προσωπικες αποψεις, κριτικες για την λειτουργια της πυροπροστασιας, ουτε αναρτηθηκαν διαφορα προπαγανδιστικα κειμενα της Κοινοτητας. Δεν ειναι το ιστολογιο επικοινωνιακο οργανο κανενος συλλογου κι ουτε θα υπηρετησει τις πολιτικαντικες επιδιωξεις οιουδηποτε. Γι αυτους τους λογους, αρχικα, το ιστολογιο ηταν κλειστο και απαιτουσε εγγραφη, αλλα επειδη πολλοι ειχαν δυσκολια στην προσβαση, κατα τα μεσα Ιουλιου η προσβαση εγινε ανοιχτη. Βεβαια, απο τη στιγμη που εγινε ολη αυτη η καταστροφη θεωρησα χρησιμο να δοθουν μεσα απο το ιστολογιο πληροφοριες για τη δασοπροστασια και να εκφραστουν αποψεις και κρισεις που εχουν κατι αξιολογο να πουν (τα λιβανιστηρια σε "αψογους φρουρους της Διωνης", δεν χρειαζονται!).
Εχοντας ομως επιγνωση οτι το συγκεκριμενο ιστολογιο ολοκληρωσε τον κυκλο του, συντομα θα αναρτηθει και η "ημερομηνια ληξης"...
Το εγκλημα που συντελεστηκε μπροστα στα ματια μας ηταν, συνεπως, για αλλη μια φορα προδιαγεγραμμενο, μονο που καποιοι το ειχαν ηδη προαναγγειλλει: πριν μερικα χρονια ειχε κυκλοφορησει στην περιοχη μας το κειμενο ενος συλλογου-συνεταιρισμου επονομαζομενου "κτημα Πεντελη" που υποσχοταν την ενταξη (διπλο/τριπλο-καμενων πλεον) περιοχων της Διωνης στο σχεδιο πολης.
Ειναι προφανες οτι το κρατος δεν ενδιαφερεται για τη δασοπροστασια και ο κυριοτερος λογος ειναι οτι σημερα το δασος δεν αποφερει κερδη -ειναι γνωστο ομως οτι παλιοτερα οι ανθρωποι διαχειριζονταν τα δαση σαν σημαντικο παραγοντα της οικονομιας του τοπου τους, π.χ. για τη συλλογη ρητινης. Αποτελεσμα αυτης της αδιαφοριας ειναι οτι δεν υπαρχει σωστος σχεδιασμος προληψης και καταστολης πυρκαγιων ουτε αποκαταστασης των καμενων. Αυτη η κεντρικη πολιτικη αντανακλα στην αγνοια, την ανεπαρκεια και την ανικανοτητα των τοπικων φορεων να οργανωσουν/σχεδιασουν την πυροπροστασια που στα καθ' ημας συνεπαγεται οτι θα οφειλε η Κοινοτητα να ειχε προσλαβει πολυ πριν το καλοκαιρι ειδικο συμβουλο δασοπροστασιας-πυροπροστασιας για να ασχοληθει αποκλειστικα με το αντικειμενο. Δεν το εκανε, ας το κανει επιτελους τωρα!
Το πυροσβεστικο δογμα που ακολουθησαν η Κοινοτητα, ο ΣΠΑΠ, η Πυροσβεστικη και οι Μαρκογιαννακηδες ηταν: "αστε το δασος να καει και ας σωθουν τα σπιτια" (βεβαια μεσα σ' ολη την ανοργανωσια, τους ξεφυγε λιγο το Ντραφι και ο Αγ. Σπυριδωνας). Δυστυχως αυτη η αντιληψη εκφραστηκε και απο πολλους κατοικους της Διωνης που ηδη απο την αρχη της περιοδου εθεταν ζητηματα οικιακων δεξαμενων και συστηματων πυροσβεσης, λυσεις ατομικες που δεν βοηθανε σε τιποτα μια κοινωνικη παρεμβαση για το περιβαλλον στο οποιο ζουμε. Οπως μαθαινουμε ομως, οι ειδικοι της δασοπυροσβεσης ακολουθουν αλλο δογμα: "τη φωτια μην την περιμενεις σπιτι σου, πηγαινε πανω της". Δεν ζηταμε τα πυροσβεστικα εξω απο το σπιτι μας αλλα προστατευουμε το πρασινο σε μεγαλη αποσταση απο τον οικισμο (περιαστικα δαση και δασικες εκτασεις), χτυπωντας εκει το μετωπο της φωτιας που ερχεται, δημιουργωντας επι τοπου αντιπυρικες ζωνες (με δασεργατες-υλοτομους) και ριχνωντας αντιπυρικο υγρο (δελτιο τυπου του ΣΠΑΠ 14/07/09 αναφερει την προμηθεια α.υ., πότε χρησιμοποιηθηκε;) και κατα συνεπεια σωζουμε και το πρασινο και τον οικισμο.
Διαβαζοντας τις ανακοινωσεις της Κοινοτητας πριν και μετα την πυρκαγια απλα επαληθευεται και διαπιστωνεται η αγνοια, η ανικανοτητα και η ανευθυνοτητα των "υπευθυνων".
Παντως να σημειωσω οτι η κριτικη που ασκειται απεναντι στην Κοινοτητα δεν πρεπει να επικεντρωνεται μονο στον Κοινοταρχη ο οποιος, εστω και με λαθος τροπο, τουλαχιστον συμμετειχε για το θεαθηναι σ' αυτη την προσπαθεια οργανωσης της πυροπροστασιας. Τι να πω ομως για πολλους κοινοτικους συμβουλους ή προεδρους συλλογων που ηταν ανυπαρκτοι; Οταν αναζητουσαμε κοσμο για τις βαρδιες στο πυροφυλακιο, οι πιο πολλοι απ' αυτους ηταν εξαφανισμενοι. Ουτε κριτικη δεν αξιζει να τους κανεις.
Πυροπροστασια
Περα ομως απο αυτες τις γενικες κρισεις, θα αναφερθω και στη συγκεκριμενη εμπειρια του πυροφυλακιου της Διωνης, που εκτιμω οτι κατεληξε αδοξα. Μπορει να δοθηκαν καποιες ειδοποιησεις για φωτιες, ομως η συναρτηση που ειχαν αυτες με την πυροσβεστικη επεμβαση ειναι κατι αγνωστο, αοριστο και τυχαιο. Ολο το στησιμο αυτου του εθελοντικου εγχειρηματος, για καποιους δεν ηταν παρα μια επιφαση πυροφυλαξης για το θεαθηναι, ενω και η εμμονη καποιων αλλων στη συνεχιση της λειτουργιας του μετα την καταστροφικη φωτια, μονο την πυροφυλαξη δεν εξυπηρετει πλεον. Οι παρορμησεις των "προσωπικων στοιχηματων" θα ειναι παντα κακος συμβουλος σε μια ορθολογικη οργανωση της πυροπροστασιας.
Ενδεικτικα θα αναφερω καποια πολυ συγκεκριμενα προβληματα:
1. Ποτε δεν εγινε καποια τοπογραφικη μελετη για την καταλληλοτερη θεση του πυροφυλακιου. Ετσι λειτουργησαν δυο πυροφυλακια στο Πικερμι (της Διωνης και του Ντραφιου), οχι απαραιτητα σε σωστη θεση, σπαταλωντας χρησιμο ανθρωπινο δυναμικο. Αν και εφοσον το πυροφυλακιο συνεχισει να λειτουργει και του χρονου χρειαζεται να επαναπροσδιοριστει η θεση του λαμβανοντας υπ'οψη και τα νεα δεδομενα των καμενων περιοχων.
2. Ελλειψη καταλληλων χαρτων για τον αμεσο προσδιορισμο του στιγματος ενος συμβαντος. Οι εθελοντες αλλα και οι υπαλληλοι της πυρασφαλειας ειχαν αγνοια της περιοχης και των τοπωνυμιων, π.χ. αδυναμια να προσδιορισουν αν καποιο σημειο ειναι πανω ή κατω απο την Μαραθωνος. Αυτα δεν διορθωθηκαν ουτε με την εμφανιση καποιων παλαιων και ακαταλληλων χαρτων ουτε με την τοιχοκολληση φωτογραφιων της περιοχης.
3. Αγνοια των εθελοντων στη χρηση του ασυρματου καθως και στο πρωτοκολλο επικοινωνιας με το κεντρο ΣΠΑΠ, π.χ. εθελοντες που δεν ηξεραν πως να ανοιξουν τον ασυρματο ή δεν ενημερωναν το κεντρο ΣΠΑΠ για την εναρξη/αλλαγη/ληξη βαρδιας.
4. Δεν υπηρχε μια ενιαια λιστα εθελοντων. Ο Συλλογος-φαντασμα Εθελοντων Πολιτ. Προστασιας με τα "80 μελη" που "βρισκονται σε συνεχη επαγρυπνηση και φυλαξη της περιοχης μας" (βλ. φυλλαδιο Κοινοτητας) αποδειχθηκε πλασματικο κατασκευασμα για αλλου ειδους χρηση. Αποτελεσμα ηταν οι συντονιστες του προγραμματος να εχουν διαφορετικες λιστες ή και καμμια λιστα. Και βεβαια σε τετοιες περιπτωσεις εμφανιζεται ο εξης κινδυνος. Ο συντονιστης να καλει, για ευκολια, κυριως τους γνωστους του (π.χ. τα μελη ενος συλλογου) και να αγνοει καποιους αλλους. Επομενο ειναι τοτε, να δημιουργειται η υποψια/εντυπωση οτι στο πυροφυλακιο πηγαινουν μελη προσκειμενα σε συγκεκριμενες ομαδες/συλλογους/παραταξεις και οχι απλοι εθελοντες. Και πραγματι, πολλοι κατοικοι θεωρωντας οτι οσοι πηγαιναμε στο πυροφυλακιο ειμασταν "οι ανθρωποι του προεδρου" εβρισκαν τη δικαιολογια(;) για να απεχουν.
Αναμφιβολα οι εθελοντες πυροπροστασιας μπορουν να ανηκουν οπουδηποτε, αλλα στην κοινωνικη προσφορα -και αυτη ειναι που μας διαφοροποιει απο π.χ. τους εθελοντες αιμοδοτες που προσφερουν ατομικα- θα πρεπει να προσερχονται αφηνοντας κατα μερος τις οποιες "παραταξιακες" προτιμησεις. Ο εθελοντισμος (για τον οποιο πολλα εχουν γραφτει μονο που ο καθενας τον αντιλαμβανεται και τον εξασκει πολυ διαφορετικα) δεν ειναι βημα αναδειξης πολιτικων φιλοδοξιων και "δυστυχώς στον ελλαδικό χώρο διαπιστώνουμε ότι οι εθελοντικές προσπάθειες της κοινωνίας, γίνονται σκάλα ανάδειξης πολιτευτών, ανεξαρτήτου επιπέδου. Είναι πολλοί οι πρόεδροι αθλητικών συλλόγων, που τους βλέπουμε Δημάρχους. Είναι πολλοί αυτοί που μετέχουν ή ιδρύουν συλλόγους για να τους προβάλουν, ως προσωπικές δράσεις στην τοπική ή ευρύτερη κοινωνία." [Δικτυο Ανατολικης Αττικης]
5. Ο συντονισμος δεν πρεπει να ειναι ενα διορισμενο μονιμο ποστο (οι καρεκλοκενταυροι φτανουν και περισσευουν). Συντονιστες πρεπει να αναλαμβανουν οσο το δυνατον περισσοτεροι εθελοντες (που μπορει να προτεινονται απο μια συνελευση) οι οποιοι θα εναλλασσονται ανα 15θημερο, θα συνεργαζονται για την καταρτιση του προγραμματος, θα ειναι σε ετοιμοτητα ανα πασα στιγμη και παροντες οταν χρειαστει στο διαστημα αναληψης των καθηκοντων τους. Ειναι σημαντικο ολοι οι εθελοντες να αναλαμβανουν πρωτοβουλιες, καθηκοντα και ευθυνες και να μην αντιμετωπιζονται απο κανεναν ως υπαλληλοι/εντολοδοχοι που στελνονται στη "σκοπια" σαν αγγαρεια.
6. Ενα αλλο δειγμα της συνολικοτερης ανοργανωσιας αποτελει και ο τροπος επιλογης των υπαλληλων πυρασφαλειας. Οταν υπαλληλος πυρασφαλειας, απο αυτους που πρωτοι θα ριχτουν στη φωτια για την κατασβεση της, εχει σοβαροτατο προβλημα υγειας, τοτε καταλαβαινουμε με τι κριτηρια οργανωθηκε ολο το συστημα πυροπροστασιας της Κοινοτητας;
Ολα τα παραπανω ειναι δηλωτικα μιας πυροπροστασιας που παρολη την αρχικη αισιοδοξια τελικα οδηγηθηκε σε αποτυχια και τουτο, ακομη κι αν δεν ειχε συμβει η καταστροφικη πυρκαγια.
Συγκροτηση εθελοντικης ομαδας και στοχοι
Νομιζω οτι κατ' αρχην θα πρεπει να περασουμε ενα σταδιο περισυλλογης, οχι βεβαια με την εννοια της απραξιας. Θα πρεπει να επανεξετασουμε τα νεα δεδομενα, να σκεφτουμε λυσεις και σχεδια δρασης, να γνωρισουμε και να μελετησουμε ο,τι προτεινουν οι ειδικοι της δασοπροστασιας. Ετοιμες σερβιρισμενες χωνεμενες λυσεις δεν υπαρχουν. Τελικα, εμεις θα αποφασισουμε για την περιοχη που ζουμε.
Μπορουμε να ερθουμε σε επαφη με αλλες εθελοντικες ομαδες, ωστε να μαθουμε απο τις εμπειριες τους, να μας συμβουλευσουν σχετικα με τις αρχες λειτουργιας και οργανωσης μιας εθελοντικης ομαδας (αν θελουμε να συγκροτηθει κατι τετοιο) καθως και τι πρεπει να αποφυγουμε. Μια εθελοντικη ομαδα πρωτα "δενεται" στη δραση και υστερα αποφασιζει για τη μορφη της. Η δικη μας δραση σε τι συνισταται; στις βαρδιες; Ο κινδυνος της γραφειοκρατικοποιησης και του εγκλωβισμου σε διαδικασιες και αρχαιρεσιες συλλογων θα μπλοκαρει τη διαθεση πολλων για κοινωνικη εθελοντικη προσφορα. Το ιδιο θα συμβει αν γινουμε οι "συνομιλητες" μιας αναποτελεσματικης Κοινοτητας ή συντακτες υπομνηματων που γνωριζουμε που καταληγουν... ωραια αλλοθι για να μην κανουμε εμεις τιποτα το ουσιαστικο και δημιουργικο.
Η πολιτικη προστασια προς το παρον ξεπερναει τις δυνατοτητες αυτης της ομαδας. Δεν χρειαζεται να σκορπιστουμε σε πολλους και μαξιμαλιστικους στοχους αλλα να επικεντρωσουμε τις δραστηριοτητες μας σε ο,τι επειγει. Θεωρω οτι πρωτη προτεραιοτητα πρεπει να εχουμε την αναδασωση ολων των καμενων δασικων εκτασεων. Αυτο προϋποθετει τη συνδρομη ειδικων επιστημονων, δασολογων και περιβαλλοντικων οργανωσεων (μακρυα απο μεταλλαχθεντες συλλογους οικοπεδουχων).
Σε περιπτωση που η Κοινοτητα κανει αντιπλημμυρικα/αντιδιαβρωτικα εργα θα πρεπει να παρακολουθησουμε την εκτελεση τους και να ελεγξουμε αν εχει προηγηθει μελετη που θα λαμβανει υποψη τη φυσικη ή τεχνητη αναδασωση. Οι "ανιδρωτοι λοτομοι" και τα "συνεργεια καθαρισμου των 60.000 ευρω" καραδοκουν [Κ.Σ. 09/09/09, αρ. αποφ. 211] "Χωρίς μελέτες υπάρχει κίνδυνος να κατασκευαστούν αντιπλημμυρικά έργα σε σημεία που δεν απαιτείται η κατασκευή τους και μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και πλημμύρες αντί να τις αποτρέψουν... ακόμα και τα κορμοφράγματα ή τα κορμοπλέγματα θα πρέπει να γίνονται σε περιοχές ανάλογα με την κλίση του εδάφους και όχι όπου να είναι... οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται και με γνώμονα ότι η περιοχή κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης θα παρουσιάσει φυσική αναγέννηση." [ΣΚΑΙ]
Μετα τη φωτια, το πυροφυλακιο δεν εχει πια λογο λειτουργιας. Ενας αρραβωνας με το πυροφυλακιο κινδυνευει να καταληξει σε γαμο με την "καρεκλα"... Η επικουρικη προς την Κοινοτητα πυροπροστασια ειχε νοημα λογω της μεγαλης εκτασης προς παρατηρηση (Πεντελη, Μαυρηνορα, Πικερμι). Σημερα (και του χρονου) το μονο που μενει να φυλαχτει ειναι το βουνο Ετος, κατι που μπορει να το κανει η Κοινοτητα με τους υπαλληλους πυρασφαλειας, εκτος κι αν η Κοινοτητα αντιμετωπιζει την εθελοντικη προσφορα ως μαυρη εργασια.
Η πυροπροστασια απο δω και περα θα πρεπει να μετατραπει σε δασοπροστασια, δηλ. να προστατευσουμε το δασος και το πρασινο που θα αναγεννιεται. Αυτο περιλαμβανει εν μερει την πυροπροστασια αλλα δεν πρεπει να ξεχναμε τους βοσκους που καταστρεφουν καθε φυσικη αναδασωση και τους οικοπεδοφαγους/καταπατητες που διεκδικουν δασικες εκτασεις (Εξοχη, ΙΚΑ, κτημα Πεντελη, Ν. Κωνσταντινουπολη, Φλυα, Φυγεα). Αναδασωνουμε ολες τις εκτασεις που ειναι χαρακτηρισμενες δασικες και συμμετεχουμε σε αλλες πρωτοβουλιες αναδασωσης. Ομαδα κατοικων ηδη εχει ξεκινησει να δουλευει προς αυτη τη κατευθυνση (βλ. εδω).
Προτεινομενο ονομα ομαδας: Πρωτοβουλια Εθελοντων Δασοπροστασιας Πικερμιου
Το ιστολογιο
Το ιστολογιο ειναι μια ανεξαρτητη ατομικη πρωτοβουλια που σαν στοχο ειχε, αφενος, να ενημερωσει, να ευαισθητοποιησει και να προσελκυσει (νεαρο κυριως) κοσμο για το πυροφυλακιο και αφετερου, να βοηθησει οργανωτικα στην καταρτιση του προγραμματος. Σε μια πρωτη φαση λειτουργησε καθαρα οργανωτικα και σκοπιμα δεν εκφραστηκαν προσωπικες αποψεις, κριτικες για την λειτουργια της πυροπροστασιας, ουτε αναρτηθηκαν διαφορα προπαγανδιστικα κειμενα της Κοινοτητας. Δεν ειναι το ιστολογιο επικοινωνιακο οργανο κανενος συλλογου κι ουτε θα υπηρετησει τις πολιτικαντικες επιδιωξεις οιουδηποτε. Γι αυτους τους λογους, αρχικα, το ιστολογιο ηταν κλειστο και απαιτουσε εγγραφη, αλλα επειδη πολλοι ειχαν δυσκολια στην προσβαση, κατα τα μεσα Ιουλιου η προσβαση εγινε ανοιχτη. Βεβαια, απο τη στιγμη που εγινε ολη αυτη η καταστροφη θεωρησα χρησιμο να δοθουν μεσα απο το ιστολογιο πληροφοριες για τη δασοπροστασια και να εκφραστουν αποψεις και κρισεις που εχουν κατι αξιολογο να πουν (τα λιβανιστηρια σε "αψογους φρουρους της Διωνης", δεν χρειαζονται!).
Εχοντας ομως επιγνωση οτι το συγκεκριμενο ιστολογιο ολοκληρωσε τον κυκλο του, συντομα θα αναρτηθει και η "ημερομηνια ληξης"...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
(Πριν καταχωρίσετε οριστικά κάποιο σχόλιο παρακαλώ να το ελέγxετε ξανά με την προεπισκόπηση.)